15 Temmuz 2010 Perşembe

Uluslararası Sayısal Kütüphaneler Konferansı Raporu





Uluslararası Kütüphane Federasyonu IFLA'nın 23-26 Şubat tarihleri arasında Yeni Delhi'de düzenlediği Uluslararası Sayısal Kütüphaneler Konferansı'nın raporu IFLA Journal'ın Haziran sayısında yayınlandı.


Çeşitli ülkelerden 200 kişinin katılımıyla gerçekleşen konferansta şu temalara yer verildi:


- Sayısal koruma, bir koruma planına odaklanma ile birlikte uluslararası sertifikasyon insiyatiflerine ve standartlarına uyulması


- Kütüphaneler için açık kaynak kodlu yazılımların CD'ye alınması


- Taşınmadaki kullanıcıların direnci buluşması


- Semantik web ve uygulamalarına web tabanlı bilgi erişim


- XML ve TEI kullanarak çevrimiçi yayıncılık


- Sayısal depoların veri madenciliği; Araçlar ve teknikler


Ayrıntılı bilgi için şu bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz: http://www.ifla.org/files/hq/publications/ifla-journal/ifla-journal-36-2_2010.pdf


4 Mayıs 2010 Salı

Ücretsiz Online Bilgi Okuryazarlığı Eğitimi


Ücretsiz Online Bilgi Okuryazarlığı eğitimi alabileceğiniz muhteşem kaynağın tanıtımını aynen aktarıyorum...
EKA


Hacettepe Üniversitesi Bilgi Okuryazarlığı (HÜBO) Programı


Giriş


Hacettepe Üniversitesi Bilgi Okuryazarlığı (HÜBO) programına hoş geldiniz.

Bu bölümde programla ilgili genel bilgilere yer verilmekte ve programın kullanımıyla ilgili yönlendirmeler yapılmaktadır. Programı etkin bir şekilde kullanabilmeniz için bu bölümü dikkatle okumanızı öneriyoruz.

Bu bölümde aşağıda listelenen konular hakkında bilgi bulabilirsiniz:

Bilgi okuryazarlığı nedir ve niçin önemlidir?
Programın amacı
Hedef kitle
Programın içeriği
Programın kullanımı
Telif ve kullanım hakları
Hazırlayanlar
Görüşleriniz ve Önerileriniz
İletişim

Bilgi Okuryazarlığı Nedir ve Niçin Önemlidir?

Bilgi okuryazarlığı; bilgi gereksinimini tanımlama, gereksinim duyulan bilgiyi bulma, değerlendirme, etkin şekilde kullanma ve iletme becerisidir. Bilgi okuryazarlığı becerileri, çağımızda kaçınılmaz hale gelen yaşam boyu öğrenmenin ön koşuludur ve gerek eğitimde gerekse araştırmada niteliği arttırır.

Programın Amacı

Programın amacı, sizlerin bilgi okuryazarlığı becerilerini geliştirmektir. Bu beceriler, kütüphanede, veri tabanlarında ve Web’de bilgi ararken daha isabetli sonuçlara daha kısa sürede erişmenize yardımcı olacaktır.

Hedef Kitle

Program, lisans öğrencileri için geliştirilmiştir, ancak daha önce bilgi okuryazarlığı eğitimi almamış ve bu konuda bilgi ihtiyacı duyan herkes tarafından kullanılabilir.

Programın İçeriği

Program, altı bölümden oluşmaktadır:

• Bilgi kaynakları ve kütüphanelerin genel özellikleri
• Konu seçimi ve bilgi arama teknikleri
• Hacettepe Üniversitesi kütüphaneleri kataloğunun kullanımı
• Veri tabanları ve veri tabanlarının kullanımı
• Web’de bilgi arama ve Web kaynaklarının değerlendirilmesi
• Bilgi kaynaklarının kullanımıyla ilgili yasal ve etik konular

Her bölümün başında, bölümü bitirdiğinizde elde edeceğiniz kazanımlara yer verilmiştir. İçerik, olanaklar ölçüsünde örneklerle desteklenmiştir. İçerikte geçen, ancak açıklanmasında fayda görülen kavramlar için metnin akışı içinde söz konusu kavrama olası en yakın yerde kısa açıklamalar sunulmuştur. Her bölümün sonunda 10 sorudan oluşan çoktan seçmeli bir test yer almaktadır. Cevap anahtarı testin sonunda verilmiştir.

Programın Kullanımı

Program içeriği, kendi hızınıza göre ilerleyebilmenize olanak sağlayacak biçimde düzenlenmiştir. Bölümler birbirleriyle ilişkili ve aşamalı bilgi içerdiklerinden bir bölümü tamamlamadan bir sonrakine geçmemeniz önerilir. Programı tek oturumda ya da isteğe bağlı olarak farklı zamanlarda birden fazla oturumda tamamlayabilirsiniz. Bölümleri istediğiniz kadar tekrarlayabilirsiniz.

Telif ve Kullanım Hakları

Hacettepe Üniversitesi Bilgi Okuryazarlığı (HÜBO) Programının telif hakkı Hacettepe Üniversitesi’ne aittir. Programın geliştirilmesinde açık yayın lisansı (open publication licence) altındaki SearchPath bilgi okuryazarlığı programından yararlanılmıştır. Kullanılan grafiklerin ve resimlerin büyük bir bölümü Microsoft Office Clip Art koleksiyonundan, bir kısmı Searchpath’den alınmış, bir kısmı ise proje ekibi tarafından oluşturulmuştur.

Hacettepe Üniversitesi Bilgi Okuryazarlığı Programı, Creative Commons lisansı altındadır. Kaynak göstermek ve Hacettepe Üniversitesi’nden izin almak koşuluyla, olduğu gibi ya da uyarlanarak kullanılabilir. Ticari amaçlı kullanımına izin verilmez. HÜBO temel alınarak hazırlanmış her türlü ürünün aynı şartlar altında kullanıma sunulması beklenmektedir.

Hacettepe Üniversitesi logosu ile HÜBO logosu Creative Commons lisansı kapsamı dışındadır. Başkaları tarafından kullanılmasına izin verilmez.

Hazırlayanlar

Program, Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tarafından Eğitim Fakültesi’nin katkılarıyla geliştirilmiştir. Programın hazırlanmasında bir çok kişinin emeği geçmiştir:

İçerik Geliştirme
S. Serap Kurbanoğlu, Hacettepe Üniversitesi – BBY
Umut Al, Hacettepe Üniversitesi – BBY
Yurdagül Ünal, Hacettepe Üniversitesi - BBY

Sistem Tasarımı
R. Orçun Madran, Başkent Üniversitesi – BÖTE

Materyal Tasarımı
Selay Arkun, Hacettepe Üniversitesi – BÖTE
Turgay Baş, Hacettepe Üniversitesi – BÖTE

Türkçe Kontrol
Ayşegül Celepoğlu

Logo Tasarımı
N. Erol Olcay





Görüşleriniz ve Önerileriniz

Görüşlerinizi ve önerilerinizi bizimle paylaşarak programın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz. Bunun için programı tamamladıktan sonra Görüşler ve Öneriler Formunu doldurmanız yeterli olacaktır. Formu doldurmak yaklaşık 10 dakikanızı alacaktır.


İletişim

Programla ilgili her türlü iletişim için hubo@hacettepe.edu.tr adresine yazabilirsiniz.

Alıntı: http://hubo.hacettepe.edu.tr/docs/hubo_gorme_engelli.doc


Programı başlatmak için: http://hubo.hacettepe.edu.tr/

LIBWEB: Web'deki kütüphaneler

LIBWEB: Dünyadaki kütüphaneleri türlerine göre listeleyen uluslarası online rehber.

Rehberde bugüne kadar akademik, halk, ulusal, özel, okul vb. kütüphane türleri olmak üzere 146 ülkeden 8000 sayfa listelenmiş. Siz de kütüphanenizin uluslararası arenada yer almasını isterseniz kütüphanenizin bilgilerini bu listeye kaydedebilirsiniz...

Kütüphanenizi bu rehbere kaydetmek için: http://lists.webjunction.org/libweb/submission.html

LibWeb'de arama yapmak için: http://lists.webjunction.org/libweb/

28 Nisan 2010 Çarşamba

iPad gPad wePad: tabletim tabletin tabletleri…



Tablet PC bazı modelleri dokunmatik ekran olarak tamamen dizüstü bilgisayarların fonksiyonunu kapsar. Tablet PC kelimesi 2001 yılında Microsoft tarafından piyasaya sürülen pen-enabled computer isimli ürünle popüler oldu.

Günümüzde tablet PC rekabeti artarak devam ediyor…

Apple firması iPad isimli tablet PC’yi 27 Ocak 2010`da, San Francisco`daki Yerba Buena Center`da Apple`ın basın konferansı esnasında ilan etti. 9.7 inc(25 cm.)’lik dokunmatik ekrana sahip iPad dev bir iPhone’u andırıyor ve internet kullanmaya, çizim yapmaya, oyun oynamaya, gazete, dergi ve kitap okumaya olanak sağlıyor. iPad’in gPad(Google) ve wePad(Neofonie) gibi rakiplerine karşı en önemli avantajı 150.000 uygulamaya sahip olması

iPad ile e-Kitap okumak?!

Apple CEO’su Steve Jobs iPad'in ilk planda iBook Store'da ve dijital bookstore'larda satılacağını duyurdu. iBook Store'da ePub formatı kullanılacak. Kitaplar istenirse iki sayfa olarak yatay ya da tek sayfa dikey olarak okunabilecek. Sayfa geçişleri aynı kitap sayfası çevirir gibi efektli olacak. Kitapların fontları ve yazı boyutları da değiştirilebilecek.

Apple kitaplar için Penguin, MacMillan, Simon & Schuster, Harper Collins ve Hachette ile işbirliğine gittiğini duyurdu. iPad'deki e-kitaplar ağaçtan yapılmış bir kitaplık görüntüsün içinde raflarda dizili kitaplar gibi duruyor. Okumak istediğinize elinizle dokunup o kitabı açabiliyorsunuz.

Bu kitapların hepsi İngilizce… Peki Türkçe kitaplar? İdefix Türkçe e-kitap satışına başladı. Şu anda içinde Can yayınlarının da bulunduğu satın alabileceğiniz 86 e-kitap var. Tabi bu kitapları okuyabilmek için de bir “reader” aletine ihtiyacınız olacak. 500 TL’den başlayan fiyatlarla okuyucu bir alet alabilirsiniz. Ancak hemen aklıma gelen bir soru: acaba bu aletlerle okuyabildiğimiz e-kitapları yukarda sözünü ettiğimiz tablet pc’lerle de okumak mümkün mü? Entegrasyon açısından bu çok önemli… Daha da önemli bir soru: Türk insanı e-kitap okumaya hazır mı?
Kütüphaneleri Seviyorum Girişimi’nin web sitesinde açtığımız “Hangi formatta kitap okumayı tercih edersiniz?” isimli anket e göre; ankete katılan 466 kişiden sadece 23’ü e-kitabı tercih etmiş. Bu durumda katılanların % 95’i basılı kitabı tercih ettiğini belirtmiş. İlk bakışta basılı kitapların zaferi gibi görünse de aslında kütüphaneleri seven ve basılı kitaplarla özdeşleştiren bir girişim olduğumuz düşünüldüğünde bugün için %5 e-kitap tercihi, çok yakın gelecekte bu tercihin daha fazla artabileceği anlamını taşımaktadır. Özellikle teknoloji tutkunu yeni nesil kütüphane kullanıcıları için kütüphanelerin e-kitap hizmeti vermesi kaçınılmazdır ve çok gereklidir. Üstelik şu anda mekan olarak yeterli ve yaygın kütüphane hizmeti alınamayan ülkemizde elektronik kütüphane hizmetleri verilebilmesi reform niteliğinde bir fırsattır. Burada hem kütüphaneler hem de kullanıcılar açısından önemli olan nokta e-kitap ve basılı kitabı birbirine rakip olarak görmemektir. Kitabın formatının seçimi kişisel bir tercih meselesidir. Dileyen kitabını dilediği formatta okuma özgürlüğüne ve imkanına “yasal yollarla” sahip olabilmelidir. Bir çok kitabın, hatta çok ciltli ansiklopedilerin bile “korsan” olarak elektronik ortama aktarılıp kullanıldığı bilinen üzücü bir gerçekliktir.

Yazarların, yayıncıların telif haklarının korunduğu ve ücretlerinin ödendiği çeşitli anlaşmalarla elektronik ortamdaki kitaplar artırılmalıdır. Hatta tek tek kitap satışından ziyade elektronik veritabanı şeklinde ve kütüphanelerin abone olarak kullanıcılarına sunacağı bir hizmet türü olarak tasarlanmalıdır. Böylece kitaplar herhangi bir “reader” aletine de gerek duyulmaksızın internet üzerinden rahatça okunabilir.


Kaynaklar:
http://en.wikipedia.org/wiki/Tablet_PC
http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0Pad
http://www.cnnturk.com/2010/bilim.teknoloji/teknoloji/01/27/applein.yeni.bombasinin.adi.ipad/561150.0/index.html
http://www.cnnturk.com/2010/bilim.teknoloji/teknoloji/02/03/ipade.karsilik.gpad/562161.0/index.html
http://www.iha.com.tr/haber/detay.aspx?nid=116928&cid=13
http://www.cnnturk.com/2010/bilim.teknoloji/teknoloji/04/15/turkiye.e.kitap.okur.mu/572247.0/index.html
http://kutuphaneleriseviyorum.org/?q=node/92

20 Nisan 2010 Salı

ÇocukLink: Çocuklar için eğlence ve bilgi içerikli güvenilir web siteleri

Sevgili Çocuk,

İnternetteki bilgiler aşırı bir hızla çoğalıyor! Bu nedenle güvenilir ve doğru bilgiyi bulmak giderek daha da zorlaşıyor. Araştırmalarında internetten bulduğun bilgilerin doğru olup olmadığını kütüphanedeki ansiklopedilerden veya kitaplardan kontrol etmelisin. Unutma internette “basılı” bilgilerin sadece % 10’u yer alıyor, henüz dünyadaki tüm bilgiler internette değil! Ayrıca araştırmalarında bilgileri hangi siteden aldığını ve hangi kitaplardan yararlandığını mutlaka belirtmelisin.

Biliyoruz internet sadece bilgi kaynağın değil, aynı zamanda eğlence kaynağın! Ama sakın bol reklam alan eğlence ve oyun sitelerini kullanma. Çünkü o reklamlara bastığında virüsler bilgisayarına bulaşıp, bilgisayarını kısa sürede bozabilir. Bir de lütfen savaş oyunları oynama; Dünyamızın şiddete değil şefkate ihtiyacı var!

ÇocukLink’i değerli zamanını kötü sitelere girip çıkmakla kaybetmemen ve hoşuna gidebilecek güzel siteleri önceden tanıyabilmen için hazırladık. ÇocukLink’te seni eğlendirecek, bilgilendirecek ve düşündürecek internet sayfalarının kısa tanıtımları var. Bu sayfalar senin için bilgi uzmanı kütüphaneciler tarafından özenle seçildi.

ÇocukLink, Kütüphaneleri Seviyorum Girişimi’nin sana 23 Nisan armağanıdır :)

Sevgilerimizle,

Esmeray Karataş Ateş
Kütüphaneleri Seviyorum Girişimi Koordinatörü
E-posta: bilgi@kutuphaneleriseviyorum.org


ÇocukLİnk'i hemen okumak için şu adrese giriniz: http://kutuphaneleriseviyorum.org/sites/default/files/KSG_CocukLink_23Nisan2013_0.pdf

ÇocukLİnk'te yer alan web sayfalarında ARAMA yapabilmek için şu arama motorunu kullanınız: http://www.google.com.tr/cse/home?cx=013964494613931911653:peevjg38rsi&hl=tr

9 Nisan 2010 Cuma

İki Farklı Kültür Bir Amaç: Yayıncılar ve Kütüphaneciler


Yayıncılar ve kütüphaneciler okuyucuları ihtiyaçları ile buluşturmaya odaklanmış iki farklı kültürden uzmanlardır.
Birisi kitap sayısının artırılması ve satılmasıyla, diğeri kitapları paylaşmak ve okuma kültürünü beslemekle ilgilidir. Fakat bir farklılık daha vardır. Yayıncılar satış rakamlarından okuyucuların ne istediğini anlamaya çalışır; (çok satan iyidir?!) Kütüphaneciler ise informatör(informant) olarak okuyucuların bir toplumun farklı tatları ile memnun olacakları kitap seçimlerine yardım etmeye çalışır.


Kitapları satma zorunluluğuna tamamen karşı görünse de çoğu yayıncı kütüphane pazarlamasının önemini kabul etmektedir...


Kütüphaneler okuyucular yaratır!

Kütüphaneler okuyucuların kitapları test etmesine, içindeki okuma tutkusunu keşfetmesine, yeni yazarların doğmasına imkan verir... Okuyucular beğendiği kitapları önerir, kitap severler için sosyal medyada gönüllü olarak reklamını yapar...


Çoğu kütüphane kullanıcısı aynı zamanda kitap alıcısıdır!

Bir kütüphane ile okuma kültürü/tutkusu edinen bir okuyucu sadece kütüphanelerden ödünç almakla sınırlı kalmayacaktır. Hem kütüphaneden okumaya devam edecek hem de dilediği, testettiği kitapları kendi kitaplığına eklemek üzere satın alacaktır.


Bestseller'lara alternatif: Kütüphanelerden en çok okunanlar!

Kütüphanelerde yayıncılardan edinilebilen her kitaba ulaşılabilmesi fırsat eşitliği ilkesine göre kaçınılmaz olmalıdır. Bu eşitlik sağlandığında belirli aralıklarla kütüphanelerden en çok okunanlar listesinin yayınlanması da okuyucuların kitap seçimlerinde dikkate alabilecekleri farklı alternatif bir kaynak olacaktır.


Not: Uzun zamandır planladığım bu yazıyı yazmamda esin kaynağı olan makale: http://www.libraryjournal.com/article/CA6652447.html




8 Nisan 2010 Perşembe

Kütüphane değil Düşünce Dükkanı


Bir kütüphaneye girdiğinizde daha kapıdan şişşşt sessiz ol uyarısıyla karşılaşırız...
Daha adım atmadan içeriye, daha özdeşleşemeden bilgi kaynaklarıyla, sessiz olma kasveti biner sırtımıza... Parmak ucunda yürümeye çalışmak, öksürmeye bile korkmak, derdimizi kısık sesle anlatmaya çalışmak bir kütüphanede yaşanan tipik işkencelerdir:)

Oysa geleneksel kütüphane kavramı yıkılıyor artık... Yaşasın hayalimizdeki gürültülü patırtılı capcanlı kütüphanelere kavuşabileceğiz:) Aşağıdaki bağlantıda Londra'daki geleneksel kütüphanelerin geleneksellikten sıyrılıp "idea stores"lara dönüştüğünden bahsediyor...

http://www.telegraph.co.uk/culture/books/7499236/Cappuccinos-in-your-local-library-Its-all-just-froth.html

Halk Kütüphaneleri ve Google arasındaki ilişki

Google ve Halk Kütüphaneleri...

her ikisi de insanların bilgiye ücretsiz erişmesine odaklanmış!...


Google'ın ücretsiz bir internet kaynağı olarak elbette faydaları yadsınamaz. Ancak unutmamak gerekir ki var olan basılı bilginin yalnızca % 10'u internettedir...


Diğer taraftan halk kütüphaneleri google'ı dışlamak yerine onunla birlikte ne yapabilir buna odaklanmalıdır. Neredeyse bilgi çöplüğüne dönüşmüş olan internette aranılan bilgiye en isabetli şekilde nasıl ulaşılacağını ve ulaşılan bilgi içerisinde en güvenilir olanına nasıl karar verilebileceğini öğretmek yine kütüphanelerin işi olmalıdır.


Bu konuda yazılmış bir makaleye şu bağlantıdan erişebilirsiniz:

6 Ocak 2010 Çarşamba

KOHA: Ücretsiz Kütüphane Sistemi






KOHA ilk açık kaynak kodlu bütünleşik bir kütüphane sistemidir. Evrensel kullanımı, teknolojik amaçlarının başarısı için işbirliğine giden kütüphanelerin gelişmesi ile yönlendirilmiştir. KOHA’nın etkileyici ayarları kullanıcı tabanlı ihtiyaçlara göre geliştirilebilir ve büyütülebilir.

KOHA; Kataloglama, opac (online public access catalogue), ödünç verme, üye yönetimi ve satın alma modüllerinden oluşur. Şube kütüphaneleri de destekleyen KOHA, dünya çapında halk, özel, okul, üniversite ve araştırma kütüphanelerinde kullanılmaktadır.

KOHA kütüphane sistemi, 2000 yılında Horowhenua Library Trust için Yeni Zellanda’da Kapito Communications Şirketi tarafından yaratılıp geliştirilmesi gönüllülerden oluşan bir takım tarafından sağlanmıştır. Perl yazılım diliyle yaratılan KOHA, MySQL veritabanını kullanarak erişimini Apache web sunucusu aracılığıyla gerçekleştirir. ABD, Yeni Zellanda, Avustralya, Kanada, Hindistan, Tayland, İngiltere, Fransa ve KKTC’deki bir çok halk kütüphanesi, kar amacı gütmeyen kurumların kütüphaneleri, okul ve üniversite kütüphaneleri tarafından kullanılan ilk açık kodlu kütüphane otomasyon paketidir.

KOHA modüler bir yapıya sahiptir. Kataloglama, OPAC, ödünç verme, satın alma, raporlama
gibi modüllere sahip olup, yeni modül eklemek mümkündür. Tüm ekranlar şablon - template mantığıyla hazırlanmış ve html tabanlıdır. Bu nedenle her türlü dizayn ve yerelleştirilmeye açıktır. Tüm ekranların İngilizce ve Fransızca’ları hazır olup başka dillere çevirebilmek için Unix sistemlerde çalışan ve .po dosyaları üreten bir modüle sahiptir. Paul Poulain (Marseille, France) 2001 yılında KOHA’ya çok dil desteğini veren yeni özellikler eklemeye İnglizceden Fransızca, Çince Arapça gibi birçok dile tercüme edildi. 2002 yılında MARC ve Z39.50 Uluslararası katalog standartlarını ekledi. Bu çalışmaların sponsorluğunu Nelsonville Public Library destekledi. 2005 yılında ise Ohio firması LibLime, Zebra Yazılımla entegre olması ve hızlı bir şekilde arama yapması için yeni özellikler ekledi. Bu çalışma da Crawford County Federated Library System tarafından desteklenmiştir.


KOHA’nın Özellikleri
KOHA;
• Modern tam özellikli entegre olabilen (ILS),
• Ödüllü ve açık kaynak kodlu ücreti olmayan,
• Linux, Unix, Windows ve MacOS platformuna uygun,
• Web tabanlı OPAC sistemini kullanan,
• Web sitesi olarak tamamını entegre edilebilir,
• Z39.50 katalogları kopyalanabilen,
• Profesyonel kataloglar için MARC21 ve UNIMARC uyumlu,
• Digital kütüphane veya belge yönetimi olarak kullanılabilen,
• Benzer modüllerle kaynakları online ve offline yönetilebilen,
• Kendi barkodunu print edebilen,
• Tüm kullanıcılar basit ve rahat kullanılabilen gelişmiş arama rayüzüne sahip, bir kütüphane sistemidir.

Kataloglama Modülü

Bu modülün en büyük özelliği MARC kayıtlarını okuyup mysql veri tabanına aktarabilmesi ve yine html tabanlı bir editor aracılığıyla katalog bilgilerinden MARC kaydı oluşturabilmesidir. Tamamıyla kullanıcı tanımlı ekranlar sayesinde MARC21, UNIMARC veya DANMARC gibi herhangi bir MARC kaydına göre ekran tasarlayıp kullanmak hatta tamamıyla yerel bir MARC türü üretmek mümkündür. Tüm veri giriş alanları basit seçeneklerle kataloglamacıya açılıp kapatılabilmekte, otorite alanı kullanmak zorunluluğu getirilebilmektedir (yazar veya konu otorite tabloları gibi).

MARC kaydı kullanmayan kütüphaneler bu modülü tamamıyla devre dışı bırakıp klasik veritabanı uygulaması olarak kullanabil mektedir. Sadece Unix sistemlerde çalışan basit bir
Z39.50 modülü vardır. Birçok yazılımda olmayan MARC kayıt depolama (rezervuar) sistemi vardır.

Satın Alma Modülü

Bu modülde bütçeli veya bütçesiz seçenekleri ile çalışıp siparişten yayının kütüphaneye girişine dek kütüphaneciye hem süreci izleme hem de bütçe kontrolü yapma olanağı sağlıyor. Kullanıcı tanımlı çeşitli döviz kurlarıyla ve yine kullanıcı tanımlı değişik KDV oranlarıyla çalışabilmektedir.

Süreli Yayın Modülü

Satın alma modülüyle birlikte çalışarak süreli yayınların izlenmesi ve kütüphaneye ulaşan
süreli yayının kullanıcılara duyurulması işlevini görmektedir.

Kullanıcı Tanımlama – Yetki Modülü

Sınırsız değişik kullanıcı türü sınırsız şube kütüphanesi tanımlanabilen bu modülle ödünç
verme sürelerinden cezalara kadar tüm yetki ve sınırlamalar hem kullanıcı hem kütüphane
hem de eser türü temelinde yapılabilir.

Raporlama Modülü

Çeşitli istatistik verilerin gerek ekrana gerekse excel dosyasına dökümleyen bu modül, kullanıcıların ödünç alma istatistikleri, en çok okunan kitaplar gibi çeşitli veriler sunuyor.
Kullanıcı Modülü Opac Internet üzerinde çalışan bu modül html ekranları ve css dosyaları sayesinde kütüphanenin istediği bir tasarımla kullanıcıya sunulabiliyor. Modüler yetki programı sayesinde ekranlar kullanıcılara açık veya şifre zorunlu olarak gösteriliyor.



KOHA’nın Sistem Gereksinimleri ve Kullanımı

KOHA kütüphane sistemini çalıştırabilmek için öncelikle Apache web sunucusunu, MySQL veritabanını ve Active State Perl’ü bilgisayarımıza yüklememiz gerekir.

KOHA programının ara yüzü iki kısma ayrılır. Birincisi, kütüphanecilerin kütüphane hizmetlerini gerçekleştirdikleri ve intenet tarayıcının adres çubuğuna intranet yazarak giriş yaptıkları kısımdır.

Bütün dünyada 300’ün üzerinde kütüphanenin kullandığı KOHA’yı kullanan kütüphanelerden biri de Yakın Doğu Üniversitesi Kütüphanesi’dir. KOHA’yı 2005 yılında kullanmaya başlayan Yakın Doğu Üniversitesi Kütüphanesi, KOHA kurulumunu kütüphanelerinde gerçekleştirmek amacıyla TBMM Kütüphanesi ile 2007 yılında bir protokol imzaladı. 1 Ağustos 2007’de TBMM kütüphanesi KOHA kütüphane sistemini tamamen kullanmaya başladı. . Gerek TBMM’de gerekse YDÜ’de kullanilan KOHA sürümleri standart KOHA sürümünden oldukça farklı sürümlerdir. Örneğin TBMM’de kapalı raf sistemi kullanılır ve buna yönelik özel bir modül geliştirilmiştir, YDÜ’de ise, örneğin, mobil uygulama modülü eklenmiştir (wap ve sms uygulamaları). YDÜ uygulaması, standart KOHA sürümünün çok çok ilerisinde olup TG Release olarak isimlendirilmiştir.

Aksaray Üniveristesi KOHA’yı inceleyip kullanmaya karar vermiş ancak personel yetersizliğinden dolayı KOHA kullanmaktan vazgeçmişlerdir. Kıbrıs Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi, Denizli TÜİK ve MEDİ Mimarlık KOHA kullanımı ile ilgili çalışmalarını sürdürmektedir.


Sonuç

Ülkemizde özellikle okul kütüphaneleri olmak üzere çoğu kütüphane sınırlı kaynaklarla hatta bağışlarla yönetilmeye çalışılmaktadır. Açık kaynak kodlu ücretsiz bu kütüphane sistemi, bütçesi olmayan kütüphanelerin kullanabileceği profesyonel ve ücretli kütüphane programlarına alternatif bir programdır. Uzman bir kütüphane programından beklenebilecek çoğu özelliğe sahiptir. Kurulumu ve kullanımı derinlemesine hem teknik hem mesleki bilgi gerektirir. Bu nedenle diğer programlar gibi sadece kütüphanecilerin değil ancak bilgi işlem birimlerinin iş birliği ile yürütülebilir.